Rybia ospa (Ichtioftirioza) wywoływana jest przez pasożyta (orzęsek), który osadza się na skórze i skrzelach zakażonej ryby. Pasożyta można zobaczyć gołym okiem. Ta choroba jest bardzo popularna, często spotykana u ryb akwariowych. Na szczęście da się stosunkowo łatwo wyleczyć, pod warunkiem szybkiej interwencji.
OSPA RYBIA
Aby z powodzeniem wyleczyć ryby z tej choroby, należałoby dowiedzieć się, jak wygląda cykl rozwojowy pasożyta, który odpowiada za rybią ospę. Wiedza ta pomoże zadziałać w odpowiednim czasie, dzięki czemu istnieje wielka szansa na wygraną ze szkodnikiem.
CYKL ROZWOJOWY:
Pasożyt żywi się komórkami ryby, rośnie i osiąga średnicę ok. 0,5 - 1 mm. (białawe kropki na skórze zakażonej ryby). Aby leczenie było skuteczne, należy je podjąć najpóźniej 3 dnia od pojawienia się wysypki. Później pasożyt przeobrażony w cystę rozwojową opuszcza rybę i przyczepia się do roślin akwariowych, szyb akwarium, lub opada na dno zbiornika, albo unosi się na wodzie. Pasożyta w stadium cysty odporny jest na lekarstwa.
W środku cysty namnażają się pasożyty potomne tzw. pływki, które ją upuszczają i szukają kolejnego żywiciela. Zdolność ataku może trwać od 10 godzin do 3 dni. Jeżeli pływka w tym czasie nie znajdzie nowej ofiary, opada na dno i ginie. W tym stadium pasożyt (pływki) jest najbardziej podatny na chemioterapeutyki.
OSPA RYBIA - LECZENIE TEMPERATURĄ
Przykłady:
– temperatura: 25*C, cykl rozwojowy trwa 6 dni – 5 dni pasożyt utrzymuje się rybie, po czym od 0,5 do 1 dnia występuje jako pływka;
– temperatura: 30*C, cykl rozwojowy zostaje wstrzymany, ale pasożyty NIE GINĄ!
– temperatura: 32-34*C, pasożyt ginie bardzo szybko, trwa to kilka godzin (niektóre szczepy mogą przetrwać)
ZAPOBIEGANIE:
Przypuszcza się, że zarodki pasożyta ciągle znajdują się w naszych zbiornikach, jednak zarażane zostają tylko te ryby, które mają obniżoną odporność. Dlatego zaleca się bezustannie dbać o dobre warunki w akwariach oraz stosować kwarantannę dla nowych ryb, roślin czy ślimaków - spójrz: artykuł "Kwarantanna"
Warto się stosować do zasady " Lepiej zapobiegać, niż leczyć". Należy unikać czynników, które mają wpływ na odporność ryb. Nawet najlepiej przeprowadzone leczenie może okazać się bezskuteczne, jeśli ryby będą nadal przebywać w środowisku niesprzyjającym.
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI CHOROBY:
– gwałtowne spadki temperatury
– wahania ph wody
– za mało tlenu w wodzie
– stres związany z transportem
– stres związany z większą ilością samców
– nadmierne skupisko ryb
– zła karma
– fatalne warunki sanitarne panujące w akwarium
– stosowanie żywego pokarmu
OSPA RYBIA - OBJAWY
Etap pierwszy (jeszcze przed wysypką)
- ryby pływają ze złożonymi płetwami, ocierają się o dekoracje, nie jedzą
- mało pływają, są płochliwe i apatyczne
- przebywają przy grzałce i pod strumieniem wody. Miewają także przyśpieszony oddech, dlatego znajdują się pod powierzchnią wody
Etap drugi (końcowy)
- na skórze ryby widoczne są gołym okiem białe kropeczki wielkości 0,2-1 mm. Jest ich bardzo dużo.
Tutaj warto zauważyć, że nie każde kropki na ciele ryby muszą oznaczać ospę. Pojedyncze kropeczki (przeważnie na końcach płetw, ogonie czy pyszczku ryby) mogą oznaczać obecność np: sporowców, natomiast bardzo liczne kropeczki, przypominające proszek (niewidoczne tak bardzo, jak ospa) mogą oznaczać oodinozę.
OSPA RYBIA - LECZENIE SOLĄ
Do osobnego zbiornika nalewamy wodę, bez podłoża i roślin. Woda musi być dobrze napowietrzona i filtrowana. Ryb nie karmimy. Zbiornik, w którym przebywały chore ryby, pozostawiamy bez ryb przez ok. 10 dni, bez napowietrzania, ale filtrujemy. Należy leczyć wszystkie ryby, nawet te, które nie mają widocznych plamek.
Temperatura leczenia:
Zbiornik leczniczy - woda o temperaturze 28-29 st C a najlepiej 33 st.C
Zbiornik ogólny - woda w temperaturze 33-35 st.C. Roślinki skorupiaki mogą nie przetrzymać tej temperatury. Do wody można dodać sól kuchenną niejodowaną (1 łyżka/10 l wody) lub błękit metylowy (w/g zaleceń producenta).
OSPA RYBIA - LECZENIE W AKWARIUM OGÓLNYM
1 metoda kuracja powinna trwać ok. 2-3 tygodnie, podajemy leki zgodnie z zaleceniami producenta, temperatura: 28-29*C
2 metoda (ryby i roślinki mogą nie przetrwać): podnosimy temperaturę do 32-33*C, dodajemy soli akwarystycznej 1g/1L wody, pasożyt ginie w kilka godzin.
Po zakończeniu leczenia wymieniamy 50% wody w akwarium. Jeżeli stosowana była sól do leczenia każdego dnia wymieniamy 20% wody, przez kilka dni.
OSPA RYBIA - JAK LECZYĆ?
- FMC ZOOLEK, CMF (MFC) TROPICAL: składają się z zieleni malachitowej, błękitu metylenowego i formaliny – powszechne leki na ospę.
- Costapur SERA: składa się przede wszystkim z zieleni malachitowej
- Ichtiosan TROPICAL: składa się głównie z zieleni malachitowej
- Błękit metylenowy ZOOLEK
- sól kuchenna (niejodowana!)
SZCZEPY PASOŻYTA ODPORNE NA LECZENIE:
(w momencie, kiedy działanie leczenia nie powiodło się)
Leczenie w osobnym zbiorniku:
- 1 DZIEŃ: dajemy 10-15% większej dawki preparatu niż to zaleca producent, temperaturę 33*C utrzymujemy co najmniej 10 godz., bardzo silnie napowietrzamy wodę!
- 2 DZIEŃ: obniżamy temperaturę do 27-28*C
- 3 DZIEŃ: wymieniamy 50-70% wody i dodajemy 50% dawki leku
- 4 DZIEŃ: powtarzamy czynności z 1 dnia
- 5 DZIEŃ: przerwa
- 6 DZIEŃ: powtarzamy czynności z 3 dnia
- 7 DZIEŃ: przerwa
- 8 DZIEŃ: powtarzamy czynności z 1 dnia
- 9 DZIEŃ: przerwa
- 10 – 15 DZIEŃ: codziennie wymieniamy 20% wody na świeżą
- 16 DZIEŃ: wodę filtrujemy przez węgiel aktywny, można zastosować lampę UV, temperatura 28-29*C przez kolejne 7 dni
- 23 DZIEŃ: przenosimy ryby do akwarium ogólnego
Zostaw komentarz